"CUMA NAMAZI" DEĞİL, "TOPLANMA (CUM'A) GÜNÜ SALÂTI"❗

📕Ey iman edenler, Toplanma/Cuma günü Salât için Çağrı yapıldığında alışverişi bırakıp hemen Allah'ın Zikrine/Kur'ana koşun. Eğer bilirseniz bu sizin için daha "hayırlıdır".  (Cuma/9)

Yüce Allah Salât, yani "Vahiy Öğrenimi ve maddi manevi Dayanışma" için duyuru yapıldığında koşarak gelin buyuruyor. 

Gelenekçi din zihniyeti Rasulullâh'ın vefatından sonraki süreçte ve özellikle Emevi iktidarında Cuma/Toplanma günü Salâtını ''Cuma Namazına'' dönüştürmüş ve günümüze kadar bu şekilde gelmiştir.

Peki âyette geçen ''Cuma'' bir günün ismi midir❓

Kur'anda geçen "Cum‘a" kelimesi;

“Toplanma” anlamındaki ج م ع  "c-m-a" kökünden gelir.

Dilbilimciler bu kelimeyi الجُمُعة (Cumu‘a) diye okurlar.

                                                                                    يوم الجمعة  Yevmu'l- Cum'a   

"yevm" (gün) ve "cem" (toplanma) sözcüklerinden oluşan "yevmu’l-cum‘a" tamlaması;

“Toplanma günü, Toplantı günü” demektir.

Yani Kur'anda geçen "Cum'a" kelimesi bir günün adı değildir; "Toplanma" anlamında kullanılmıştır❗

💥Bu Toplanma Salâtı'nın aslında belirli bir günü, sabitlenmiş bir zamanı yoktur. 

Burada geçen ''Toplanma günü'' belirli bir günü değil, 

"Toplanma Salâtı'nın yapıldığı zaman, gün" anlamındadır. 

Yani Toplu Salât, haftanın sabit bir gününde yapılacak anlamı çıkarılamaz. 

İhtiyaca biânaen farklı günlerde, bir haftanın birden fazla gününde de yapılabilir. 

Ya da acil durumlarda en kısa sürede toplanma şeklinde de yapılabilir. Buna resmi erk, otorite karar verir. 

O dönem hangi gün olacağına Allah Resulü resmi otorite olarak karar vermiştir, sonraki dönemlerde yine dönemin resmi otoritesi karar verecektir.

Aslında arapların haftanın günlerinden “El-Arube” dedikleri gün, sonradan يوم الجمعة (Yevmu’l-Cumu‘a/Toplantı Günü) olarak değiştirilmiştir.

“Arube” adının, “Cumu‘a”ya ne zaman ve kimin tarafından dönüştürüldüğü kesin değildir. Ancak Salâtı'ın Namaza dönüşme sürecinde, Cuma Namazı sabit bir günde (El-Arube) yapılmış ve o güne Cuma günü denmiş olabilir. 

Kur'anda yalnızca "toplu olarak yapılan Salât" için; 

• ✔️''Vakte bağlı olma'' (Nisa/103), 
• ✔️''Çağrı/Nida'' (Mâide/58, Cuma/9) ve 
• ✔️''Temizlik'' (Maide/6) şartları bildirilmiştir.

Yani Kur'anda 

''vakte bağlı olan" ve bu vaktin de mü'minlerce belirlendiği (Nisa/103),

öncesinde ''Temizlik (Abdest)'' yapılması istenen (Mâide/6) ve 

''Çağrı/Nida (Ezan)" yapılan (Mâide/58, Cuma/9)  

tek SALÂT; 

''Toplanma/Cuma Salâtı'dır (Cuma/9, Bakara/238 Salât-ı Vusta)❗

 

💥Bu sayılan şartların bugün bilinen ve kılınan 5 vakit Namaz ile hiçbir ilgisi yoktur''❗

Bakara/238'deki Salâtlar;

"Bireysel Salâtlar" ve 

"Toplu Salât" (Salât-ı Vusta) olarak iki gruba ayrılır.

Yukarıda sayılan ve ''Toplu Salât'' için bildirilen şartlar ''bireysel Salât'' için gerekli değildir❗

Kur'anda geçen Salât kavramının ''Namaz kılmak'' olmadığını ve 

''5 vakit Namaza'' yorulan zaman dilimlerinin de Rasulullâh'ın şahsına yapılan ''bireysel Salât'' (Hud/114, İsra/78, Ta-Ha/130, Müzzemmil/20, Nur/58 v.b.) için öğütlenen en uygun zaman dilimleri (sabah ve akşam vakitleri) olduğunu sürekli olarak dile getiriyoruz.

İşte bu ''bireysel Salât (Kur'an çalışması ve Dayanışma)" için; 

"Çağrı/Ezan", "Temizlik/Abdest" ve "5 vakit" şartı gerekli değildir.

📕Kuşkusuz "Salât", mü'minler üzerine "vakte bağlı bir yazgıdır''/Kitâben Mevkûtâ. (Nisa/103)

✔️Âyette geçen Salât'ın zamanı ile ilgili ''vakte bağlı'' olduğu vurgusu önemlidir. Dikkat edilirse ''vakitlere bağlı" demiyor. Yani tek bir vakitten bahsediyor.

Bu âyetlerde (Mâide/6, Cuma/9, Nisa/103) Salât tekil kullanılır, çoğul kullanılmaz. 

Yani bu âyetlerde "Salâtları" demiyor (yani çoğul değil, 5 vakit Namaz olamaz), 

ne diyor; tekil olan "es-Salât" diyor (Toplanma/Cuma günü Salât'ı).

✔️Kur'anda Salât için yapılan ''Çağrı/Nida'', geçtiği iki âyette de (Cuma/9 ve Mâide/58) toplu olarak yapılan Salât içindir.

Çünkü bu âyetlerde muhatap; ''iman edenLER'' ve ''Salâtı'ı alay ve eğlence konusu yapanLAR'' şeklinde ''çoğul'' olarak ifade edilmektedir.

Yani bu âyetlerde tekil olarak evde ya da mescitte Namaz kılmak için kişiye, ''bireysel olarak'' yapılan bir çağrı yoktur. 

✔️Mâide/6 da Râbb'imiz bizlere "maddi ve manevi olarak Temizlenin''  ve toplu Salât'a öyle ''KATILIN'' buyurmaktadır. Bu da bize Toplum içinde biraraya gelinerek yapılan Salât'ı (Cuma Salât'ını) işaret eder.

Dolayısıyla burada bahsedilen Salât; 

''topluluk halinde'' icra edilen, 

öncesinde ''zihnen ve bedenen Temizlik (Abdest) yapılan'' ve 

''Çağrı/Ezan'' sonrasında 

Allah'ın Zikrini/Kur'anı dinlemek (Hutbe) için biraraya gelen katılımcıların Vahiy/Kur'an öğrenimi yoluyla vahyin ilim ve irfanıyla donandıkları, 

ardından ihtiyaç sahiplerinin belirlenip yardımların yapıldığı, 

o yüzden ''hayırlı olan'', maddi-manevi dayanışma faaliyetlerini içeren "Toplanma/Cuma Salâtı'dır"❗

Peki burada Namaz ritüelinden bahsediliyor mu❓

Tabi ki Hayır. 

Yapılması istenen belli; SALÂT❗

Peki "Vahiy Eğitimi ve Öğrenimi" 

bugün camilerde yapıldığı haliyle Cuma Namazı kılınırken, 

yani imamın arkasında ''anlamadıkları dilden okunan Kur'an âyetlerini dinlerken yapılan" Namaz ritüelinin içinde mi gerçekleşir,

yoksa 

Rasulullâh döneminde olduğu gibi, yani sadece Hutbe'den oluşan, herkesin anladığı dilden dinlediği, 

sadece Vahyin anlatıldığı ve anlaşıldığı, 

''sonradan eklenen Namaz ritüelinin'' olmadığı şekli ile, 

yani es-Salâtın (bilinen o Salât) içinde mi gerçekleşir❓

Tabi ki "Kur'an öğrenimi ile vahiy bilgisinden destek alma ve maddi-manevi dayanışma" ancak bilinen o Salât'ın, yani es-Salâtın (Nisa/103, Cuma/9, Mâide/6) içinde gerçekleşebilir.

Sonradan Cuma Salâtı'na eklenen "Namaz ritüeli" asıl amaç olan Salât'ın üzerini örtmüş, 

ümmi halk Namaz ile adeta uyutulmuş ve 

maalesef yüzyıllar boyu Kur'andan uzak tutulmuştur❗

✋Selam tek doğru yol rehberi Kur'ana tâbi olanlara olsun❗

.